De term preconceptie is steeds bekender aan het worden. Wat ik fijn vind, want dit is waar ik mij de afgelopen jaren in heb gespecialiseerd. We bereiden ons langer voor op het kopen van een huis of huwelijk dan op een zwangerschap, en daar mag naar mijn idee verandering in gaan komen. Je voorbereiden op de komst van een kind is een prachtig fenomeen. Erbij stil te staan hoe het gaat zijn om zwanger te zijn, maar ook als het kind er uiteindelijk is. In dit artikel bespreek ik vier eerste stappen die je kunt zetten bij het voorbereiden op een zwangerschap.
“We bereiden ons langer voor op het kopen van een huis of huwelijk dan op een zwangerschap”
Een ei- en zaadcel hebben zo’n 90 dagen nodig om te rijpen, en je voedings- en leefstijlkeuzes kunnen hier positief invloed op hebben als je weet wat te doen. Een bewuste voorbereiding op een zwangerschap kan daarnaast helpen bij het vergroten van je kansen op een gezonde en blijvende zwangerschap, en hier zijn ook al onderzoeken naar gedaan (bron. ncbi).
Stap 1: Ons stress systeem begrijpen
We hebben twee soorten stress. Chronische stress die altijd aanwezig is, en gezonde stress, zoals je moet rennen om je bus te halen. Een beetje stress en tijdelijke stress hoeft geen probleem te geven. Zolang we maar weten hoe we ook weer gas terug kunnen nemen. Constant op het gaspedaal vindt ons stress systeem niet zo fijn. En laat het stress systeem nou haaks staan op onze schildklier én voortplantingssysteem. In al mijn trajecten en programma’s behandel ik dit gedeelte heel uitgebreid. Nu geef ik slechts een korte samenvatting waar je al wel stappen mee kunt zetten. Namelijk je stress gaan onderzoeken.
Cortisol wordt ook wel het stress hormoon genoemd. Dit hormoon wordt aangemaakt in de bijnieren. Waar ook oa. progesteron wordt aangemaakt. Een belangrijk hormoon dat bijdraagt aan ons voortplantingssysteem. Wanneer onze bijnieren constant cortisol moeten aanmaken krijgt dit voorrang op de rest. Dat kan betekenen dat de schildklier ook minder goed kan functioneren en uiteindelijk ook de geslachtshormonen het zwaar kunnen krijgen, waardoor voortplanting niet meer als prioriteit wordt gezien. Stress = overleven en dit krijgt altijd voorrang. Het kan daarom aan te raden zijn te onderzoeken waar jouw stress vandaan komt en of het chronisch of tijdelijk is. Wat kan helpen is hulp vragen aan iemand die je hierbij kan begeleiden. Acupunctuur is ook erg fijn om te doen wanneer je last van chronische stress hebt. Je hoeft het niet alleen te doen!
Stap 2: Darmgezondheid
Laten we starten bij de spijsvertering. Wat ik veel zie bij clienten is dat de spijsvertering niet naar behoren werkt en dit gepaard gaat met allerlei vervelende darmklachten. Denk aan opgeblazen buik, winderigheid, gekke onverklaarbare uitslag, hormonale stoornissen etc. De aller eerste stap die je kunt zetten bij het verbeteren van je spijsvetering is beter te kauwen op je eten. Dat betekent 15-20 keer per hap. In de mond worden spijsverteringsenzymen aangemaakt, die zorgen dat het hele spijsveteringsproces optimaal kan verlopen. Daarnaast is het ook belangrijk dat er geen chronische stress aanwezig is, wat de spijsvetering negatief kan beïnvloeden. Als je stress hebt op het moment dat je gaat eten kun je eerst beter een korte ademoefening doen, voordat je de maaltijd gaat eten. Breng eerst je systeem weer tot rust. Anders wordt je gezonde maaltijd niet goed opgenomen, en dat is zo zonde!
Voorop staat dus de darmgezondheid en spijsvertering ondersteunen, voor het optimaal kunnen opnemen van voedingsnutriënten en vitamines en mineralen (ook uit supplementen). Voordat je supplementen wil gaan gebruiken, is het van belang aan die spijsvertering te werken, anders heb je erg dure poep! Daarnaast zie ik dat wanneer een voedingspatroon wordt aangepast er al veel verlichting van klachten wordt opgemerkt.
Twijfel je aan je darmgezondheid? Je mag altijd even contact met mij zoeken. Ik begeleid veel vrouwen met darmklachten en bij extreme klachten werk ik samen met goede darm therapeuten, aan wie ik kan doorverwijzen.
Stap 3: Je cyclus leren kennen
Zoals velen al weten is de cyclus iets waar ik vanaf het begin al mee werk. Ik zie veel vrouwen en mannen die nog geen weet hebben hoe de cyclus precies werkt. Voor het bevorderen van een zwangerschap kan het veel zorgen wegnemen door alles over je cyclus te leren kennen. In de reproductieve fase van een vrouwenleven zou het hebben van een maandelijkse eisprong en pijnloze menstruatie een natuurlijk proces moeten zijn. Mijn grote missie is dan ook dit als prioriteit weer mee te geven aan vrouwen. Door de cyclus met haar vier fasen te leren kennen door een betrouwbare en wetenschappelijk onderbouwde methode.
Door middel van de Fertility Awareness Methode (FAM), neem ik je helemaal mee in de theorie over de cyclus en hoe je deze kunt bijhouden. Deze kennis heb je voor je leven, ook na een zwangerschap wanneer je weer een zwangerschap wil voorkomen. De cyclus bestaat uit vier fasen. Het start met de menstruatie, daarna volgt de folliculaire fase, ovulatie fase, luteale fase en dan is de cirkel rond. Alle fasen vragen een andere voedings- en leefstijl aanpak. Met deze methode heb je geen ovulatie testen meer nodig. Jij weet exact wanneer je vruchtbaar bent en wanneer niet. Ik ben voorstander van je cyclus en lichaam zelf te leren kennen en het niet enkel buiten jezelf te zoeken met cyclus apps, cyclus ringen, cyclus computers etc.
Zelf de kennis vergaren over wanneer je vruchtbaar en onvruchtbaar bent in een cyclus, dat is toch zoveel waardevoller? En dat kan op een hele betrouwbare manier, door meerdere methoden te combineren. Zowel het kijken naar je cervixslijm (afscheiding) als je temperatuur en ligging baarmoedermond. Deze informatie krijg je altijd van mij in trajecten en programma’s. Zodat je vol vertrouwen jouw cyclus als kompas kunt gaan zien. In de voorbereidende fase op een zwangerschap word je idealiter nog niet zwanger, en met deze kennis over je cyclus heb je het roer helemaal zelf in handen. Ook voor de man is deze informatie heel erg van belang. Hij kan immers elke dag een vrouw bevruchten, waar een vrouw maximaal vijf dagen per maand vruchtbaar is.
Stap 4: Voedzame voeding & Eten volgens de cyclus
Mijn clienten weten hoe erg ik zit op voedende voeding die echt voedt i.p.v. vult. Natuurlijk hoeft niks perfect, houd de 80/20 regel aan, en dan heb je een richting die fijn werkt. In de preconceptie fase is het nog belangrijker voor een vrouw om haar lichaam warm te houden met verwarmende voeding. Koude en rauwe voedingsmiddelen raad ik nooit aan aan vrouwen, mits ze in een tropisch land zijn waar het boven de 30 graden is.
De methode waar ik mee werk is eten volgens de cyclus fasen. Hier is al rekening gehouden met alle hormonen die hun dans uitvoeren in de cyclus. Zo eet je in de folliculaire en ovulatie fase lichtere maaltijden dan in de luteale en menstruatie fase. In de luteale fase is je lichaam ALTIJD aan het voorbereiden op het ontvangen van een bevrucht eitje. Daarom is het van belang dat je in deze fase grotere porties eet, om dit proces te ondersteunen. Ook al heb je geen kinderwens en doe je er alles aan om het te voorkomen. Je lichaam heeft hier een prioriteit van gemaakt zolang je een eisprong hebt, en geen anticonceptie gebruikt. Per fase van je cyclus is er een andere voedingsfocus om de hormonen in die fase te ondersteunen. Zo wil je in de ovulatie fase al starten met voeding die je lever ondersteunt om een teveel aan oestrogeen te helpen afbreken. En in de luteale fase focus je op voeding met complexe koolhydraten en vezels om cravings te helpen voorkomen.
Ik probeer weg te blijven bij benoemen wat je allemaal niet mag eten. Als je er vragen over hebt antwoord ik ze uiteraard met liefde. Ik vind het veel leuker je te inspireren met een voedingstabel met voedingsmiddelen per fase van je cyclus en voedzame recepten en maaltijden, die eenvoudig te maken zijn voor iedereen. Ik krijg vaak lovende feedback van de partners van cliënten over mijn recepten! Het hele gezin kan ervan mee eten en dat maakt het meteen ook een stuk gemakkelijker.
Stap 5: Supplementen
De laatste stap die ik hier in dit artikel bespreek zijn supplementen. Hier krijg ik altijd de meeste vragen over. Ik zie veel clienten die ontzettend veel supplementen slikken, maar eigenlijk niet weten waarvoor precies. Ik zie een supplement als een bijzaak en niet als hoofdzaak. Sowieso is het eerst belangrijk te kijken naar de huidige situatie, en vanuit daar te kijken hoe het opgelost kan worden met voeding. Daarna kijk ik naar supplementen. Bij het voorbereiden op een zwangerschap raad ik wel altijd drie basis supplementen aan.
Zowel de man als de vrouw kunnen zich met supplementen voorbereiden. De bekendste die ook zijn onderzocht en worden ingezet voor en tijdens een zwangerschap zijn foliumzuur, vitamine D en omega 3. Voor de vrouw zet ik altijd een multi mama in met actief foliumzuur, folaat genoemd, een hoog gedoseerde omega 3 en vitamine D3 en K2. De man kan ook starten met een multi man, dezelfde omega 3 en eventueel vitamine C. Vanuit de voeding ga ik ook erg zitten op extra antioxidanten en in de omega 3 zit ook een belangrijk antioxidant, namelijk koudgeperste olijfolie.
Het voorbereiden op een zwangerschap zal niet voor iedereen makkelijk zelf uit te voeren zijn. Ik heb al over de honderd vrouwen en mannen mogen begeleiden op hun reis naar meer balans en bij een (onvervulde) kinderwens. Ik geloof erin dat hoe eerder we ons voorbereiden op een zwangerschap, hoe minder stress het ons zal geven wanneer het daadwerkelijk zover is. De kennis die het je geeft over je lichaam en werking van onze geslachtsorganen is iets we mogen koesteren.
Volg me op instagram voor meer tips en verhalen over het optimaliseren van de vruchtbaarheid en cyclus.
Liefs,
Lavinia
Foto: dit ben ik toen ik zwanger was van onze dochter Lucie. Foto gemaakt door Anne-Sarah Dijkhorst.